BARİATRİK & METABOLİK CERRAHİ SONRASI BESLENME ÖNERİLERİ
BURSA OBEZİTE VE DİYABET KLİNİĞİ
BARİYATRİK & METABOLİK CERRAHİ SONRASI BESLENME PROGRAMI
Bariyatrik / Bariatrik cerrahi veya Tip 2 Diabetes Mellitus (Diabet /diyabet / şeker) hastalığı cerrahisi sonrası önerilen beslenme yönlendirmelerine uyumlu ilerlemek hem bizler hem de sizler için oldukça önemlidir. Bizler Bursa Diyabet ve Obezite Merkezi (BUDOM) olarak sizler için tarafımızdan hazırlanmış olan bu beslenme kılavuzu; besin eksikliklerini önlemeye ve kas dokusunu korumaya yardımcı olan dengeli beslenmeyi sağlarken, tükettiğiniz kalori miktarını sınırlamak amacıyla tarafımızdan düzenlenmiştir.
Geçirdiğiniz ameliyat tüp mide, gastrik bypass, ister metabolik cerrahi (diabet – diyabet - şeker ameliyatı) herhangi biri olabilir; genetik, hormon bozuklukları, inaktif/hareketsiz hayat, sağlıksız beslenme gibi sebepler sonucu yola çıktınız. Bundan sonra yeni bir hayata başlangıç yaptığınızı kabul etmeli, özellikle de bu hayatın en önemli parçalarından olan sağlıklı beslenmeyi – diyeti en doğru şekilde öğrenmeli ve bunu hayat tarzınız haline getirmelisiniz.
SAĞLIKLI BESLENME NEDİR?
Sağlıklı beslenme vücudun dengeli ve yeterli miktarda, yaş, cinsiyet ve günlük aktiviteye bağlı kişiye göre değişen; protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve mineral ihtiyacının karşılanmasıdır. Vücut ağırlığınızın kontrolü için; yeterli ve dengeli beslenme ile beraber düzenli fiziksel aktivitenin olduğu bir yaşam şekli çok daha sağlıklıdır. Artık yeni yaşam tarzınızı sizlerle beraber, adım adım BUDOM (Bursa Diyabet ve Obezite Kliniği Merkezi) olarak yürüteceğiz.
Tüp mide / Gastrik Bypass / Metabolik Cerrahi- Şeker Cerrahisi sonrasındaki dönemi; BUDOM (Bursa Diabet ve Obezite Kliniği Merkezi) olarak edindiğimiz tecrübeler sonucunda genel hatları ile 3 ayrı süreç şeklinde sınıflandırıyoruz.
- İlk 10 Günlük süreç: Sıvı Dönemi.
- 10-20. Günler arası süreç: Püre Dönemi.
- 20.Günden sonrası süreç ise Katı Gıdaya Geçiş ve Katı Gıda Dönemidir.
|
(Bu süreçlerin/dönemlerin süreleri kişinin tolerasyon durumuna göre değişebilmekte; uzayabilmektedir.)
|
İLK 20 GÜN KESİNLİKLE KATI GIDA TÜKETMEYİNİZ!
ÖZELLİKLE AMELİYAT/CERRAHİ SONRASI İLK 10 GÜN İSTER TÜP MİDE AMELİYATI GEÇİRMİŞ OLUN İSTER GASTRIK BY-PASS AMELİYATI GEÇİRMİŞ OLUN, İSTER METABOLİK CERRAHİ AMELİYATI GEÇİRMİŞ OLUN; İLK 10 GÜN
KESİNLİKLE HER TÜRLÜ KATI GIDANIN (YİYECEK/BESİN), ÇEKİRDEKLİ GIDALARIN, AŞIRI LİFLİ GIDALARIN TÜKETİMİNDEN KAÇININIZ!
Katı besinler/gıdalar bariyatrik/bariatrik cerrahi prosedürler sonrası zımba hattından geçiş sırasında takılıp açılmasına sebep olabilir, kaçak riski oluşturabilir ve barsak tıkanması gibi istenmeyen durumlara sebep olarak sizin sağlığınızı ve ameliyatınızın sağlığını tehlikeye sokabilirler.
Bariatrik Cerrahi Operasyonu Sonrası Tüketmeyiniz;
- Kemik suyu ile yapılan işkembe, kelle paça gibi çorbaları ve her türlü kızartma çeşitlerini yağ içeriği yüksek olduğu için tüketmeyiniz. Bunun yerine etsuyu/tavuk suyuna hazırladığınız çorbaları tercih ediniz.
- İşlenmiş şeker/pancar şekeri/esmer şeker/eklenti şeker içeren tüm gıdalardan kaçınınız.
Bu şekerler farklı isimlerle paketlerin üzerinde yazıyor olabilir; o yüzden öncelikle ETİKET OKUMAYI ÖĞRENMELİSİNİZ! Bir paketli gıdanın etiketinde bu isimler geçiyorsa şeker eklentisi olduğunu anlayabilirsiniz.
- invert şeker
- rafine şeker
- fruktoz şurubu
- şeker çözeltisi
- glukoz şurubu
- mısır şurubu
- maltoz şurubu
- susuz dekstroz
- ham kamış şekeri
- dekstrin
- diyastaz
- esmer şeker
- buharlaştırılmış şeker kamışı
- glikomalt
- glikoz
- maltoz
- maltodekstrin
- sakkaroz
- şeker pancarı
- şeker kamışı
- yüksek fruktozlu mısır şurubu
- karamel
Şekersiz ürünlerin tatlandırıcılı olup olmadığını da kontrol etmelisiniz. Yapay tatlandırıcılar bunlardır;
Aspartam,
asesülfam K,
neotam,
sakarin,
sukroloz
isimli maddeler içeriyorsa suni tatlandırıcı ilaveli bir ürün olduğunu anlayabilirsiniz.
ETİKET OKUMAYI ALIŞKANLIK HALİNE GETİRMELİ VE BESİN TERCİHLERİNİZİ BU ŞEKİLDE YAPMAYA ÖZEN GÖSTERMELİSİNİZ!!!
- Mideniz, rahatsız edebileceği için tüm asitli ve gazlı tüm içecekler çeşitlerinden kaçınınız.
- İyileşme sürecini kötü yönde etkileyeceği için tüm alkol içeren içeceklerden kaçınınız; çünkü alkol ameliyatlı mide barsak yüzeyi ve karaciğer için toksik/zehirli/öldürücü etki gösterir ve hali hazırda bulunan karaciğer yağlanmanızı artmasını tetikler.
- Şeker ilaveli ve nişastalı pudingler, paketli tatlılar, kremalar, şeker ilaveli meyveli yoğurtlar ve sütler, kefirler, sütlü tatlılar ve dondurma da dahil olmak üzere tüm tatlı türevlerinden uzak durunuz.
- Ekmek türevleri; yüksek karbonhidrat içerikli olan şehriye, pirinç, galeta vb. yiyecekler, çubuk kraker, susamlı çubuk, eti form ürünleri, kepekli tohumlu krakerler ve bisküviler hamurişleri ve unlu mamül çeşitlerinden uzak durunuz.
- Yukarıda belirttiğimiz eklenti şeker türevleri ve yapay/suni tatlandırıcılar farklı isimlerle karşınıza çıkabilir; işlenmiş/eklenti şeker içeriği yüksek paketli ürünlerin tamamından uzak durunuz.
- Yüksek şeker içerikli paketlenmiş (hazır) meyve sularından uzak durunuz.
- Bir süre çay tüketiminden ve özellikle ilk 20 gün kahve tüketiminden kaçınınız. Ülkemizde kırmızı çay/karadeniz çayı demir eksikliğinin temel sebeplerinden biri olup obezite/bariatrik cerrahi/ameliyat sonrası tüketimini günde 2-3 çay bardağını geçmeyecek şekilde sınırlandırılmasını ve demli olarak tüketilmemesini tavsiye ediyoruz. Bitki çaylarından yeşilçayın da bariyatrik/metabolik cerrahi sonrasında diüretik / su kaybettiren etkisinden dolayı ciddi inatçı kabızlıklara sebep olabileceği için tüketimini önermiyoruz. (tüp mide/gastrik bypass cerrahisi sonrası kabızlık nedenleri, konstipasyon önleyici diyet ve tedaviler başlıklı yazımıza buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.)
TABURCULUKTAN SONRA 1.-7. GÜNLER ARASI:
GÜNE İLAÇLARINIZI İÇEREK BAŞLAMALISINIZ.
İlk 7 gün SABAH UYANDIĞINIZDA “İLK OLARAK MİDE KORUYUCU” PANTPAS 40 MG TABLET 1 TANE VE METPAMİD/ONZYD BULANTI İLACINIZDAN 1 TANE” AÇ KARNA İÇİNİZ.
Taburcu olduğunuzdan itibaren su tüketiminizi adım adım arttırmalı, gün içinde 1,5 litre kadar yani 7-8 su bardağı/15-16 çay bardağı kadar su tüketmelisiniz.
Ortalama her yarım saatte bir yudum yudum içeceğiniz 1 çay bardağı kadar; her saatte 1 su bardağına denk gelir ve sizi zorlamadan hedefi tutturmanızı sağlar.
UNUTMAYIN Kİ! Damlaya damlaya göl olur. Yeter ki az az sık sık su içmeye çalışın ve alışın. Su içmeyi arttırmak için bazı küçük hilelerden yararlanabilirsiniz;
- Su şişesi veya suluk edinin; bu suluk elinizin altında veya her zaman çok yakınınızda bulunsun.
- Kendinize ait hacmi belli; bir su şişesi ya da su kabı alın. Bunları ölçek olarak kullanarak ne kadar su içtiğinizi takip edin.
- Telefonunuza 10-15 dk ara ile alarm kurabilir ya da akıllı telefonlar için su içmeyi hatırlatan uygulama / applikasyonları indirebilirsiniz. Alarm çaldıkça su tüketin ve günde EN AZ 1,5 litre hedefine ulaşın.
- Sularınızı damak zevkinize göre tatlandırabilirsiniz; içerisine aroma verici olarak kabuk tarçın, karanfil, limon, nane, portakal, çilek, salatalık gibi alternatifler ekleyebilir tatlandırabilirsiniz. Sularınızın içine atacağınız meyveleri sirkeli suda 10-15 dakika kadar bekleterek veya kabuksuz halde kullanmalısınız; çünkü meyveler daha ağaç dallarında veya toprakta iken toplanmadan önce haşerelerden korunması, çürümesinin engellenmesi, kurtlanmaması, evlerimize gelene kadar dayanması için bazı tarım ilaçları ile ilaçlanırlar ve bu ilaçlar meyvelerin kabuklarında birikir; bu kimyasalların zararlı etkilerinden kurtulmak ve korunmak için kabuğunu soyabileceğiniz meyvelerin (portakal, limon, elma, şeftali, kayısı vb.) kabuğunu soyarak, kabuksuz olan meyveleri ve yeşillikleri (çilek, nane, maydanoz vb.) ise kullanmadan önce sirkeli suda bekleterek sularınıza dahil edebilirsiniz.
Öncelikli ve ilk hedefimiz vücudunuza ihtiyacı olan proteini sağlamaktır bunu unutmayınız!
Bariatrik/ Metabolik cerrahi geçirmiş kadınlarda günde en az 60 gram, erkeklerde ise en az 90 gram kadar protein alımının sağlanmasını istiyor ve öneriyoruz.
Protein alımımıza yardımcı olması için çorbalarınızın tamamını et suyu ya da tavuk suyu ile hazırlamanızı istiyoruz ve bu çorbalar sırf et suyu veya tavuk suyundan oluşmalı; çeşme suyu karıştırmamalıyız.
DİKKAT EDECEĞİNİZ ÖNEMLİ NOKTALARDAN BİRİ DE KEMİK SUYU KULLANMAMAKTIR.
Obezite cerrahisi sonrası yüksek proteinli et veya tavuk suyu nasıl hazırlanır?
Kemik suyunu, et suyu veya tavuk suyu ile karıştırmayınız!
Kemik suyunun büyük bir kısmını yağ oluşturur; istediğimiz yağsız et kullanarak yani etin kırmızı bir yeri (löp et) ya da tavuğun derisi hariç her yerini kaynatabilirsiniz; çorbaların tamamında bu suyu kullanmalısınız, çorbaları tamamen bu su ile hazırlamalı, çeşme/içme suyu karıştırmamalısınız.
***Eti veya tavuğu kaynatırken içerisine soğan, sarımsak, maydanoz, dereotu veya istediğiniz baharatları kekik, tane karabiber, zencefil vb. ekleyerek damak zevkinize göre uyarlayabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken nokta kaynama işlemi bittiğinde bu posayı süzmek ve kalan sulu kısmını çorbalarınızda kullanmaktır…***
- Yapacağınız çorbaların içerisine kesinlikle un çeşitleri, şehriye çeşitleri, pirinç, erişte vb. eklemeyiniz!
- Mercimek çorbası (içerisine 1 küçük patates, 1 küçük soğan, 1 küçük havuç ekleyebilirsiniz), taze rendelenmiş domates ile domates çorbası, tanesiz tarhana çorbası, yumurta ve limon terbiye yaptığınız yoğurt çorbası, pirinç eklenmemiş şekilde yayla çorbası gibi çorbalar tüketebilirsiniz.
- Güvenle tüketebileceğiniz Bursa Obezite ve Diyabet Kliniği (BUDOM) olarak çorbalar harici ilk 10 günlük sıvı dönemde önerdiğimiz ve tüketebileceğiniz gıdalar;
- Protein ilaveli sütler (şeker ve tatlandırıcı içermemeli)
- Ayran, kefir (sade olanlar tercih edilmeli şeker ilaveli olmamalı)
- Protein ilaveli yoğurtlar (şeker ve tatlandırıcı ilaveli olmamalı)
- Taze sıkılmış ve posası süzülmüş evde hazırlanmış meyve / sebze suları (posasından arınmış ve TAM SIVI HALDE) (portakal suyu gibi de olabilir; karışık şekilde bir katı meyve sıkacağı yardımı ile tüm meyvelerin suyu da sıkılabilir.)
- Evde şekersiz olarak hazırlayacağınız; komposto ve hoşaflar (tanesiz, posasız, çekirdeksiz olmalı)
Her saat başı tüketeceğiniz gıdaların HER BİRİNİN içine 2’şer ölçek PROTEİN TOZU ekleyip “gün sonuna kadar” 20-25 ölçek protein tozu ekleyerek günlük 60 gr protein hedefine ulaşmalısınız. Bu protein desteğini beğenmezseniz alternatif olarak; protein tozlu hazır süt ya da proteinli yoğurt (mutlaka şeker / tatlandırıcı ilavesiz olmalı) tüketebilirsiniz. Örneğin Danone proteinli sütler ve yoğurtlar bu ürünlerin üzerinde yazan protein değerleri göz önünde bulundurularak / hesaplanarak TOPLAM 60 gr olacak şekilde tüketebilirsiniz. Yeterli proteini almadığınız takdirde kas kayıplarına sebep olabileceğini unutmayınız. Sık sık beslenmeye, öğün atlamamaya ve hedefi tutturmaya özen gösteriniz.
Protein desteği için alternatif ürünler şunlardır;
- Marketlerden rahatlıkla alabileceğiniz proteinli ilaveli / şeker ve tatlandırıcı içermeyen sütler ve yoğurtlar ise şunlardır;
- Örneğin ilk 10 günlük sıvı dönem için bir hesaplama yapalım; (protein tablosu aşağıdadır.)
Gün içinde 3 çay bardağı et suyu/tavuk suyu ile çorba (6 gram protein) + 6 yemek kaşığı yoğurt (9 gram protein) + 3 çay bardağı süt (9 gram protein) + 2 çay bardağı meyve suyu (0 gram protein) TOPLAMDA 25 GRAM PROTEİN EDİYOR.
Protein tozu kullanmayan; proteinli ürünler tüketerek bu hedefi tamamlamaya çalışan kadın bir hasta için hesap yapacak olursak; gün içinde 2şer kaşık 2şer kaşık tüketeceğiniz 1 paket danone pro xl ile 40 gram protein almış olur + kalan kısmı et sulu/tavuk sulu çorbalar (2 kez içildiğinde 4 gram protein + 5 çay bardağı proteinli süt yani resimde görülen pınar protein sütün tamamı 500 ml ile 26 gram protein almış olur ve toplamda 70 gram protein tüketmiş ve hedefe ulaşmış olursunuz.
BU YÜZDEN ÖZELLİKLE İLK 30 GÜNLÜK SÜREÇTE TÜKETİM KAPASİTENİZ DÜŞÜK OLDUĞUNDAN GIDALARLA TAMAMLAYAMADIĞIMIZ AÇIĞI PROTEİN TOZU İLE TAMAMLAMAYA ÇALIŞIYORUZ. LÜTFEN TÜKETİMİNİ İHMAL ETMEYİNİZ!
Mide ilacı ve bulantı ilacınızı içtikten 10-15 dakika kadar sonra aşağıda yazdığımız gıdalardan;
***“Her saat başı 1 çay bardağı” ölçüsünde, istediğiniz düzende başlayabilirsiniz. ***
- Et suyu veya tavuk suyu ile hazırladığınız çorbalar,
- Şekersiz ve tanesiz komposto/hoşafın sadece sulu kısmı,
- Proteinli yoğurt – protein ilaveli yoğurt (ev yoğurdu çok daha sağlıklıdır unutmayınız),
- Proteinli süt (gaz problemi yaşıyor iseniz laktozsuz sütleri tercih edin/ kendinden protein ilaveli sütler laktozsuz sütlerdir.)
- Protein ilaveli sütler (Pınar protein veya danone tercih edebilirsiniz; şekersiz ve tatlandırıcı içermeyen sütlerdir.)
- Ayran veya kefir (ayranınızı evde protein ilaveli sade yoğurt ile hazırlayınız; bu şekilde proteinden zengin ayran hazırlamış olursunuz.)
- Dr. Oetker jöle (Nişasta ve şeker ilavesiz)
- Evde hazırlanmış, taze sıkılmış meyve suyu (posasız, çekirdeksiz yalnızca sıvı kısmı)
Obezite veya şeker ameliyatı sonrasında Op. Dr. Ersun TOPAL’dan ÖNEMLİ UYARI:
MEYVE ÇEKİRDEKLERİ İNSANLARDA SİNDİRİLEMEZ VE BAĞIRSAK TIKANIKLIĞINA SEBEP OLABİLİR; EN UFAK ÇEKİRDEKLİ VEYA TOHUMLU ÇİLEK, KİVİ GİBİ MEYVELERDEN DE KAÇININIZ.
Sabah uyandığınız saatten gece 22:00 ‘a kadar, her saat başı 1 çay bardağı olacak şekilde; midenizi rahatsız etmeyecek miktarda duru/tanesiz gıdalar ile düzenli beslenmelisiniz. (Gece 00:00’a kadar bol bol su ve şekersiz bitki çaylarından tüketebilirsiniz.)
Bitki çayları;
Özellikle bilimsel olarak akciğerlerde nefes açıcı ve balgam sökücü yararlı etkileri ispatlanmış adaçayını önermekteyiz. Adaçayı hazır sallama çay olmayacak, aktar veya büyük marketlerden alınıp demlenecek!
Örnek;
Gün içerisinde toplam 2-3 su bardağı ölçüsünde demlenmiş adaçayı ya da diğer bitki çaylarını (kuşburnu ya da ıhlamur) tüketebilirsiniz.
Bu dönemde YEŞİL ÇAYDAN uzak durmalısınız!!! Aşırı su kaybına yol açar ve kabızlık yapıcı etkisi çok güçlüdür.
ÖRNEK BESLENME PLANI;
SABAH: 09:00
- Bir çay bardağı süt (protein ilaveli süt, badem sütü veya soya sütü, 1 çay kaşığı kakao eklenmiş light süt olabilir.)
SAAT 10:00
- Bir çay bardağı taze sıkılmış ve posası süzülmüş elma, armut gibi berrak meyve suyu tüketebilirsiniz.
SAAT 11:00
- TAMAMI ET SUYU/TAVUK SUYU ile hazırladığınız, mercimek, tarhana, domates (taze rendelediğiniz domatesten salçadan değil), pirinçsiz yayla çorbası/yoğurt çorbası/ brokoli çorbası (tarif en sonda) olabilir; yavaş yavaş ve yudum yudum tüketmeye dikkat etmelisiniz.
SAAT 12:00
SAAT 13:00
- Ev yoğurdu veya protein ilaveli yoğurt (2 yemek kaşığı)
SAAT 14:00
- TAMAMI ET SUYU/TAVUK SUYU ile hazırladığınız, mercimek, tarhana, domates (taze rendelediğiniz domatesten salçadan değil), pirinçsiz yayla çorbası/yoğurt çorbası olabilir; yavaş yavaş ve yudum yudum tüketmeye dikkat etmelisiniz.
SAAT 15:00
- 1 çay bardağı light süt (protein ilaveli sütler olabilir; bu sütler light süt ile hazırlanmıştır.)
SAAT 16:00
- 1 çay bardağı evde hazırlanmış ve posası süzülmüş taze meyve suyu
SAAT 17:00
- Ev yoğurdu veya protein ilaveli yoğurt
SAAT 18:00
- Tamamını et suyu ve tavuk suyu ile hazırladığınız çorba
SAAT 19:00
- 1 çay bardağı evde hazırlanmış ve posası süzülmüş taze meyve suyu
SAAT 20:00
- Ev yoğurdu veya protein ilaveli yoğurt (2 yemek kaşığı)
SAAT 21:00
- 1 çay bardağı proteinli süt
SAAT 22:00
- Ev yoğurdu veya protein ilaveli yoğurt (2 yemek kaşığı)
***Yukarıdaki düzen şeklinde saat başı doğru gıdalarla beslenmeye özen gösterin…
|
TABURCU OLDUKTAN SONRAKİ 7-20. GÜNLER ARASINDA BESLENME
- Kahvaltıda; haşlanmış yumurta ya da az yağlı tavada omlet ile yanında bir parça yumuşak bir peynir tüketebilirsiniz.
- Kabukları soyulmuş domates ve birkaç çay kaşığı reçel ve bal tüketebilirsiniz.
- Diğer öğünlerde; et suyu/tavuk suyu ile hazırladığınız çorbalara artık kıyma, tavuk, balık parçaları ekleyip blendırdan geçirip tüketebilirsiniz.
- Ara öğünlerde; taze sıkılmış meyve sularını posası ile birlikte tüketebilirsiniz.
- Yoğurt tüketebilirsiniz.
- Tüm gün boyunca 2-3 saat aralıklarda acıkmayı beklemeden listedeki gıdalara protein tozu ilave ederek tüketebilirsiniz.
- Yatmadan 2 saat önceye kadar sürekli beslenmeli ve bol su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
ÖRNEK BESLENME PLANI:
SAAT 09:00 KAHVALTI:
- 1 adet haşlanmış yumurta + 1 kibrit kutusu beyaz peynir / 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Kabukları alınmış domates
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
VEYA
- Çılbır (tarif en sonda mevcut)
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir / süzme peynir veya 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
- Kabuksuz domates yenebilir.
KAHVALTIDAN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN: 11:00-12:00
- 1 çay bardağı evde kendiniz hazırladığınız meyve sularından artık posasını süzmeden içebilirsiniz.
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ÖĞLE YEMEĞİ 13:00-14:00
Daha önceden hazırladığımız tavuk sulu veya et sulu çorbalara; haşladığınız tavuktan didin veya çorbalara kıyma kavurun.
- 1 çay bardağı bol kıymalı veya bol tavuklu et sulu/tavuk sulu çorbalar (mercimek çorbası, tarhana çorbası, rendelenmiş domatesten domates çorbası, yoğurt çorbası gibi.)
Tavuk ya da kıyma eklediğiniz çorbaları BLENDIRDAN ÇEKİN VE O ŞEKİLDE KOYU KIVAMLI OLARAK TÜKETİN.
ÖĞLE YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA
ARA ÖĞÜN 15:00-16:00
- 1 çay bardağı proteinli yoğurt
VEYA
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir + kabuksuz domates
VEYA
- 1 yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı/ tereyağı ile tavada yumurta veya 1 adet haşlanmış yumurta
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
AKŞAM YEMEĞİ 18:00-19:00:
Daha önceden hazırladığımız tavuk sulu veya et sulu çorbalara; haşladığınız tavuktan didin veya çorbalara kıyma kavurun.
- 1 çay bardağı bol kıymalı veya bol tavuklu et sulu/tavuk sulu çorbalar (mercimek çorbası, tarhana çorbası, rendelenmiş domatesten domates çorbası, yoğurt çorbası gibi.)
Tavuk ya da kıyma eklediğiniz çorbaları BLENDIRDAN ÇEKİN VE O ŞEKİLDE KOYU KIVAMLI OLARAK TÜKETİN.
AKŞAM YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN 21:00-22:00:
- 1 çay bardağı evde kendiniz hazırladığınız meyve sularından artık posasını süzmeden içebilirsiniz.
Veya
- 1 çay bardağı proteinli süt
Veya
- 2-3 yemek kaşığı proteinli yoğurt
|
TABURCU OLDUKTAN SONRAKİ 15-16. GÜNLERDEN İTİBAREN “PÜRE DÖNEMİ”
- Yumurta ya da omlet, peynir, kıyma/tavuk eklenmiş çorbalarda “hiçbir sindirim problemi ile karşılaşmadığınız taktirde” ameliyatınızın 15-16. Gününden itibaren PÜRE DÖNEMİNE (PATATES PÜRESİ HARİÇ) geçebilirsiniz.
Önceki dönemde yediklerinize ek olarak;
- 16. Gün itibariyle kahvaltıda rafadan haşlanmış yumurta ya da az yağlı omlet, labne peyniri, süzme peynir, kabukları soyulmuş domates tüketebilirsiniz.
- Zeytinyağlı sebze yemekleri, taze fasulye, bakla, barbunya, kabak, patlıcan gibi yemekleri blendırdan geçirerek veya çatalla iyi ezerek püre kıvamına getirip tüketebilirsiniz. Bu yemekleri nasıl pişirmek istiyorsanız pişirin (kızartma hariç) yani eskiden pişirdiğiniz gibi pişirebilirsiniz. Amacımız damak tadınızı değiştirmek değil, yiyeceği/gıdayı/besini mekanik/fiziksel olarak parçalamamızın amacı (blendır veya çatalla ezerek); ameliyatlı midenizin sindirimine yardımcı olmak ve onu zorlamamaktır.
- Yemeklerinizi iyi çiğnemeyi ve zamana yayarak tüketmeyi ihmal etmeyiniz.
|
ÖRNEK BESLENME PLANI:
SAAT 09:00 KAHVALTI:
ALTERNATİF 1:
- 1 adet haşlanmış yumurta + 1 kibrit kutusu beyaz peynir / 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Kabukları alınmış domates
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
ALTERNATİF 2:
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile tavada yumurta ya da omlet yapılabilir.
- Kabukları alınmış domates yenebilir.
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
ALTERNATİF 3:
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile tavada yumurta veya omlet; içerisine beyaz peynir veya lor peyniri eklenebilir. (Dereotu, maydanoz, mantar eklenerek çeşitli omletler hazırlanabilir.)
(ERİMİŞ OLMASI ŞARTI İLE OMLETİN İÇERİSİNE KAŞAR RENDESİ DE KULLANILABİLİR.)
- Kabuksuz domates yenebilir.
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
ALTERNATİF 4:
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile 1-2 adet biber + 1 adet kabuksuz domates kullanılarak menemen yapılabilir veya biber kullanmadan domates rendesi ile domatesli yumurta yapılabilir.
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir / süzme peynir veya 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
KAHVALTIDAN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN: 11:00-12:00
ALTERNATİF 1:
- 2-3 yemek kaşığı proteinli + 1/2 porsiyon meyve (BLENDIR EDİLECEK!!!) (tarçın eklenebilir.)
Meyve tercihlerinizi mevsime uygun seçmeye özen gösteriniz.
(1/2 porsiyon meyve: yarım orta bot elma, yarım orta boy portakal, 1 adet mandalina, 1 adet kivi, 1/2 küçük boy muz, yarım orta boy armut, 5-6 adet küçük boy çilek gibi)
ALTERNATİF 2:
- Şeftalili smoothie (tarif aşağıda)
Veya
- Muzlu şekersiz puding (ÖZELLİKLE TATLI İSTEĞİNİZ VARSA)
(TARİFLER EN SON KISIMDA YER ALIYOR.)
Veya
- Protein dondurma (tarif aşağıda)
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ÖĞLE YEMEĞİ 13:00-14:00
- Püre kıvamına getirdiğiniz zeytinyağlı sebze yemekleri (taze fasulye, ıspanak, pırasa, enginar, kereviz, kabak, patlıcan…)
Sebze yemeklerinin protein miktarı yok denecek kadar az olduğu için; bu yemekleri mutlaka bir protein kaynağı ile tüketmeliyiz!
+ yoğurt, kıyma veya yumurta eklemeliyiz.
Örneğin; ıspanak + yoğurt, kıymalı taze fasulye, yumurtalı pırasa vb…
(BLENDIRDAN ÇEKİLEREK TÜKETİLECEK!)
VEYA
Püre haline getirilmiş kuru baklagil yemekleri (kuru fasulye, barbunya, mercimek, nohut, bakla vb.)
***kıyma veya etli pişirilerek protein miktarını arttırabilirsiniz.
(BLENDIRDAN ÇEKİLEREK TÜKETİLECEK!)
ÖĞLE YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA
ARA ÖĞÜN 15:00-16:00
- 2-3 yemek kaşığı proteinli + 1/2 porsiyon meyve (BLENDIR EDİLECEK!!!) (Tarçın eklenebilir.)
Meyve tercihlerinizi mevsime uygun seçmeye özen gösteriniz.
(1/2 porsiyon meyve: yarım orta bot elma, yarım orta boy portakal, 1 adet mandalina, 1 adet kivi, 1/2 küçük boy muz, yarım orta boy armut, 5-6 adet küçük boy çilek gibi)
VEYA
- 1 çay bardağı proteinli yoğurt
VEYA
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir + kabuksuz domates
VEYA
- 1 yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı/ tereyağı ile tavada yumurta veya 1 adet haşlanmış yumurta
Veya
- Muzlu şekersiz puding (ÖZELLİKLE TATLI İSTEĞİNİZ VARSA)
(TARİFLER EN SON KISIMDA YER ALIYOR.)
Veya
- Çilekli smoothie (tarif en sonda)
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
AKŞAM YEMEĞİ 18:00-19:00:
- Püre kıvamına getirdiğiniz zeytinyağlı sebze yemekleri (taze fasulye, ıspanak, pırasa, enginar, kereviz, kabak, patlıcan…)
Sebze yemeklerinin protein miktarı yok denecek kadar az olduğu için; bu yemekleri mutlaka bir protein kaynağı ile tüketmeliyiz!
+ yoğurt, kıyma veya yumurta eklemeliyiz.
Örneğin; ıspanak + yoğurt, kıymalı taze fasulye, yumurtalı pırasa, kıymalı yumurtalı ıspanak vb…
(BLENDIRDAN ÇEKİLEREK TÜKETİLECEK!)
VEYA
Püre haline getirilmiş kuru baklagil yemekleri (kuru fasulye, barbunya, mercimek, nohut, bakla vb.)
***kıyma veya etli pişirilerek protein miktarını arttırabilirsiniz.
(BLENDIRDAN ÇEKİLEREK TÜKETİLECEK!)
AKŞAM YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN 21:00-22:00:
- 2-3 yemek kaşığı proteinli + 1/2 porsiyon meyve (BLENDIR EDİLECEK!!!) (Tarçın eklenebilir.)
Meyve tercihlerinizi mevsime uygun seçmeye özen gösteriniz.
(1/2 porsiyon meyve: yarım orta bot elma, yarım orta boy portakal, 1 adet mandalina, 1 adet kivi, 1/2 küçük boy muz, yarım orta boy armut, 5-6 adet küçük boy çilek gibi)
VEYA
- 1 çay bardağı proteinli yoğurt veya süt
VEYA
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir + kabuksuz domates
|
TABURCU OLDUKTAN SONRA 21.GÜNÜNDEN İTİBAREN “KATI GIDAYA GEÇİŞ DÖNEMİ”
- Bu dönemden başlayarak hayatınız boyunca uymanız gereken ana kural yemeklerden 15 dakika önce ve yemeklerden 30-40 dakika sonrasına kadar KATI GIDALAR İLE BİRLİKTE SIVI/SU TÜKETMEMELİSİNİZ.
- Bu süreçte hacmi çok küçük olan mide hacminizin çok daha çabuk dolmasına ve ihtiyacınız olan protein ve vitaminlerin eksik alımına sebep olur.
- Katı ve sıvı bir arada alınınca mide çok çabuk dolacağından kusma hissi ya da mide de ağrı oluşabilir.
KATI VE SIVILARI BERABER ALMAK “uzun vadede ise mide ve mide barsak arası birleşme bölgelerinin genişlemesine” sebep olabilir.
Beslenme programında önceki dönemlere ek olarak; aynı şekilde yumurta (omlet/rafadan) ya da yumuşak bir peynir ile kahvaltı yapabilirsiniz. Dilerseniz iyi çiğnemek şartı ile salatalık ve 2-3 adet zeytin yiyebilirsiniz.
Artık tüm zeytinyağlı yemeklerden 3-4 yemek kaşığı kadar, çatalla ezerek ve iyi çiğneyerek tüketebilirsiniz.
- Ancak sirkeli gıdalardan, konservelerden, yağda kızartılarak pişirilmiş gıdalardan, unlu, pirinçli, mısırlı, bulgurlu gıdalardan bu dönemde de uzak durmalısınız.
- Dışarda, lokantalarda hazırlanan çorbalardan un, pirinç, şehriye ilaveli olabileceğinden dolayı uzak durmalı; evde hazırladığınız et sulu veya tavuk sulu ve unsuz çorbaları tercih etmelisiniz.
- 2 -3 saatte bir ara öğün yapmaya devam edebilir bu öğünlerde protein ilaveli süt ya da yoğurt tüketebilirsiniz.
- Yeşil salataları da tüketebilirsiniz; yapmanız gereken protein içeriğini arttırmak için bu salatalara; peynir, ton balığı gibi kaynaklar eklemektir. Bu salatalarda dikkat emeniz gereken noktalar, içerisine mısır ve sos eklememelisiniz, yağ oranında aşırıya kaçmamalısınız. 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ve limon ekleyebilirsiniz.
- Fırında, yağsız tavada veya ızgarada pişirilmiş yumuşak 2-3 İnegöl köfte (parmak şeklinde) ya da 1-2 parça derisiz tavuk kanadı ya da 1 parça derisiz tavuk budu ya da 4-5 adet hamsi ya da 1/4 çipura ya da levrek gibi büyük balık ya da 80-100 gram kadar somon balığı gibi gıdalardan başlayarak azar azar tüketmeli ve midemizin vereceği tepkiyi ölçmelisiniz.
(BALIKLAR, KESİNLİKLE MISIR UNU/UN İLE PİŞİRİLMEMELİDİR, YAĞSIZ TAVADA VEYA FIRINDA PİŞİRİLMELİDİR.)
- Mevsime uygun şekilde meyvelerin kendisini tüketebilirsiniz; 1/2 elma, armut, portakal, kivi ya da 1 adet mandalina ya da 4-5 adet çilek gibi.
- Öğünler arasında en az 2-3 saat olmalı ve her öğün iyi çiğneyerek zamana yararak tüketilmelisiniz.
- Unutmamalısınız ki sindirim ağızda başlar; iyi çiğnerseniz ameliyatlı midenize düşen yükü o kadar azaltacaksınız.
ÖRNEK BESLENME PLANI:
SAAT 09:00 KAHVALTI:
SEÇENEKLERDEN BİRİ İLE KAHVALTI EDİLEBİLİR…
ALTERNATİF 1:
- 1 adet haşlanmış yumurta + 1 kibrit kutusu beyaz peynir / 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
- Domates yenebilir.
- İyi çiğnemek şartı ile salatalık ve birkaç adet zeytin yenebilir.
+lorlu köz biber dolması yenebilir. (tarif aşağıda)
ALTERNATİF 2:
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile tavada yumurta ya da omlet yapılabilir.
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
- Domates yenebilir.
- İyi çiğnemek şartı ile salatalık ve birkaç adet zeytin yenebilir.
Veya
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile tavada yumurta veya omlet; içerisine beyaz peynir veya lor peyniri eklenebilir. (Dereotu, maydanoz, mantar eklenerek çeşitli omletler hazırlanabilir.)
(ERİMİŞ OLMASI ŞARTI İLE OMLETİN İÇERİSİNE KAŞAR RENDESİ DE KULLANILABİLİR.)
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
- Domates yenebilir.
- İyi çiğnemek şartı ile salatalık ve birkaç adet zeytin yenebilir.
ALTERNATİF 3:
- 1 adet yumurta + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı veya tereyağ ile 1-2 adet biber + 1 adet kabuksuz domates kullanılarak menemen yapılabilir veya biber kullanmadan domates rendesi ile domatesli yumurta yapılabilir.
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir / süzme peynir veya 2-3 yemek kaşığı lor peyniri
- Birkaç çay kaşığı reçel veya bal yenebilir.
- Domates yenebilir.
- İyi çiğnemek şartı ile salatalık ve birkaç adet zeytin yenebilir.
ALTERNATİF 4:
- Protein peynir topları (tarif aşağıda) (ara öğün olarak da tüketilebilir.)
KAHVALTIDAN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN: 11:00-12:00
ALTERNATİF 1:
- 2-3 yemek kaşığı proteinli + 1/2 porsiyon meyve (tarçın eklenebilir.)
*Meyvenin kendisini iyi çiğneyerek yavaş yavaş yiyebilirsiniz. *
Meyve tercihlerinizi mevsime uygun seçmeye özen gösteriniz.
(1/2 porsiyon meyve: yarım orta bot elma, yarım orta boy portakal, 1 adet mandalina, 1 adet kivi, 1/2 küçük boy muz, yarım orta boy armut, 5-6 adet küçük boy çilek gibi)
Veya
- Şekersiz Hindistan cevizi topları (en fazla 2 adet, tarif aşağıda)
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ÖĞLE YEMEĞİ 13:00-14:00
- 1 adet yuvarlak kasap köfte veya 2 adet İnegöl/parmak köfte
Veya
- Fırında veya ızgarada 5-6 adet hamsi
Veya
- 1 adet fırında veya ızgarada tavuk but/baget/kanat (DERİSİNİ TÜKETMEYİN!)
Veya
- 1/4 - 1/2 porsiyon İskender (pidelerini tüketmeden ve tereyağ ekletmeden yalnızca etlerini tüketerek.)
ÖĞLE YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN 15:00-16:00
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir + domates
Veya
- Proteinli yoğurt + 1/2 meyve (iyi çiğne)
Veya
- Yeşil salata (salatalara mutlaka bir protein kaynağı eklemeliyiz; ton balığı, beyaz peynir/lor peyniri gibi veya haşlanmış nohut/mercimek + beyaz peynir eklenebilir.)
Veya
- 1 porsiyon sütlü irmik tatlısı (tarif en sonda.)
Veya
- 1-2 adet Hindistan cevizi topu (tarif en sonda.)
ARA ÖĞÜNDEN 2-3 SAAT SONRA:
AKŞAM YEMEĞİ 18:00-19:00
- Etli kuru fasulye, nohut, mercimek yemeği
Veya
- Mantarlı tavuk sote (tavuğun göğüs etini kullanmayın; tolerasyon zor olabilir.)
Veya
- Sebze yemekleri (kıyma, yoğurt veya yumurta ile proteinini arttır.)
Örneğin;
Zerdeçallı karnabahar + yoğurt, proteinli mercimek kek + yoğurt, brokoli pizza gibi tarifler deneyebilir ve alternatifler oluşturabilirsiniz. Tarifler en aşağıda yer alıyor.
AKŞAM YEMEĞİNDEN 2-3 SAAT SONRA:
ARA ÖĞÜN 21:00-22:00:
- 1 kibrit kutusu beyaz peynir + domates
Veya
- Proteinli yoğurt + 1/2 meyve (iyi çiğne)
Veya
- 1 su bardağı kefir (1 çay kaşığı zerdeçal, 1 çimdik karabiber, 1-2 damla zeytinyağı)
Veya
- 2-3 yemek kaşığı proteinli yoğurt + dereotu / nane + salatalık (cacık yapılabilir.) (iyi çiğneyiniz.)
|
DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER:
- İdeal ağırlığınıza/kilonuza ulaşıncaya dek; makarna, şehriye, pilav, ekmek, patates, bezelye, mısır gibi gıdalar ile, karpuz, üzüm, incir, mısır gibi şeker içeriği yüksek / glisemik indeksi yüksek meyvelerden uzak durmalısınız.
- Cipsler ve şeker içeriği yüksek paketli ürünler ve meyve sularından, tüm kızartmalar ve hamur işlerinden,
- Tüm paketli yiyecekler ve tüm unlu mamullerden; pasta, börek, çörek, tatlı çeşitlerinden uzak durmalısınız.
- Bundan sonraki hayatınızda da glisemik indeksi düşük beslenmeye özen göstermelisiniz.
ÖĞRENMEMİZ GEREKENLERDEN BİRİ GLİSEMİK İNDEKS;
Glisemik indeks nedir?
- Bir besinin kan şekeri üzerine etkisi diyebiliriz.
KAN ŞEKERİ DÜZENSİZLİĞİ ANİ ACIKMALARA, TATLI İSTEĞİNE SEBEP OLABİLİR. Bu sebeple obeziteyi, kilo alımını tetikler. Bu yüzden düzenli beslenmeye, her gün yeterli su içmeye, hareketsiz kalmamaya ve en önemlisi de besin tercihlerini doğru besinlerden yana yapmaya dikkat etmelisiniz.
Glisemik indeksi etkileyen faktörler nelerdir?
- Karbonhidrat çeşidi; basit karbonhidratlar kan şekerinizi daha hızlı yükseltir, kompleks karbonhidratlar ise daha yavaş yükseltir. Bu yüzden basit karbonhidratlardansa, kompleks karbonhidratların tüketimini öneriyoruz.
- Besinin posa içeriği arttığında glisemik indeksi azalır. Yani lif oranı yüksek besinleri tercih etmelisiniz. Özellikle de çözünmez posa içeriği glisemik indeksi düşüren etmenlerden biridir.
- Öğün içeriği; bir öğünde yalnızca karbonhidrat bulunması o öğünün glisemik indeksini çok yükseltecektir, yanına protein ve sağlıklı yağ kaynağı eklemek kan şekerinizin daha dengeli yükselmesini sağlar.
- Olgunluk/olgunlaşma… Birinde meyvelerin olgunlaştığında nişasta içeriğinin fruktoza dönüşmesinin glisemik indeksini düşürdüğü. Diğeri olgunlaşmanın amilopektin içeriğini arttırdığı ve glisemik indeksi yükselttiği. Mesela muz konusunda diyebiliriz ki olgun muzun glisemik indeksi daha yüksek.
- Boyut; portakal mı yiyelim portakal suyu mu içelim? Portakalın kendisini yiyin, suyunun glisemik indeksi daha yüksektir. Çünkü portakal suyu için 3-4 adet portakalın suyu gerekir bu da fazlaca meyve şekeri demektir ve posasını da yemediğimiz için kan şekerini yükseltme hızı (GI) sı yüksektir.
***Örnek vermek gerekirse; glisemik indeksi sınıflaması,
- Havuç
- Hazırlık ve saklama, kesme-doğrama, patatesi soğutma yöntemi gibi yöntemlerle glisemik indeks üzerinde değişikllikler yapabilirsiniz.
DÜŞÜK GLİSEMİK İNDEKSLİ BESLENME
- Sebze ve meyveden zengin beslenin. Amacımız en azından günde 1 porsiyon meyve (1 orta boy elma gibi) ve 2-3 porsiyon sebze yemek. Bir porsiyon meyve bir elmadır. Bir porsiyon sebze bir tabak salata veya bir adet domates veya salatalık veya 4-5 adet biber veya 3-4 yemek kaşığı sebze yemeği anlamına gelir. Mide kapasiteniz açısından da baktığımızda maximum almanız gereken miktar 3-4 yemek kaşığı sebze yemeğidir; bu miktarı geçmeyiniz/abartmayınız.
- İdeal vücut ağırlığınıza ulaşana kadar tüketilmesini önermediğimiz karbonhidrat grubundan olan unlu mamuller/un ile hazırlanan gıdalar; ideal kilonuza ulaştığınızda tarafımızdan kontrollü bir şekilde beslenme rutininize eklenecektir. Bu besinlerden çok tahıllı ekmekler, tam tahıllı ekmekler, tam buğday ve çavdar ekmeği, kepekli ürünler düşük glisemik indekslidir. Pirinç pilavı yerine bulgur, beyaz un yerine tam buğday, nohut unu, siyez unu veya yulaf unu gibi tercihler yapmalısınız.
- Daha çok kurubaklagil: Lif oranı yüksek olan nohut, kuru fasulye, mercimek, barbunya gibi kurubaklagilleri tercih edin.
- İdeal kilonuza ulaştıktan sonra beslenme rutininizde yer verebileceğimiz kuru yemişler / yağlı tohumlar düşük hacimde yüksek enerji/kalori barındırmaktadır; bu yüzden porsiyon kontrolünü çok iyi şekilde sağlamalı aşırıya kesinlikle kaçmamalısınız. Haftada bir su bardağını geçmemelisiniz. Bu yağlı tohumlardan olan çiğ fındık, ceviz, fıstık veya badem gibi gıdalarda faydalı yağlar, lifler, vitaminler vardır. Fakat bu vitaminlerden en iyi şekilde yararlanmak için çiğ olarak tercih etmelisiniz; çünkü kavrulma işlem sırasında vitamin kayıpları meydana gelmektedir.
- Balıklar omega-3 yani faydalı yağlar içerirler ve Gİ’leri düşüktür. Bağışıklık sistemi kuvvetlendiği gibi, kalp hastalığından korur ve psikolojinizi iyileştirir. Haftada 2-3 defa balık yemek ve balıkların yağlı olanını tercih etmek gerekir. Norveç somonu, sardalye, hamsi, tuna balığı yağlı balıklardır ve daha çok omega -3 içerir.
- Tavuk eti, yumurta ve yağsız kırmızı et: Bu gıdaların Gİ’leri düşüktür. Bariatrik veya metabolik cerrahi ameliyatlarından sonra demir eksikliği problemi yaşamamak adına her gün kırmızı et tüketilmesini öneriyoruz. Her gün öğünlerinizden birini 2 adet İnegöl köfte veya 1 kasap köfte ile yapabilir, aynı miktarlarda ızgara ciğer tüketebilir veya evde unsuz ve et suyu/tavuk suyu kullanarak hazırladığınız çorbalara kıyma ekleyerek mutlaka günlük beslenme rutininizde bulundurmalı ve bu sayede demir alımını sağlanmalısınız. Et bol salatayla yenmeli, yanında patates değil sebze tercih edilmeli.
- Süt ürünleri: Her gün 1-2 porsiyon süt ürünü tüketimi (protein ilaveli /şekersiz – tatlandırıcısız olanları öneriyoruz) kalsiyum almamızı sağlar. Süt, yoğurt, peynir, kefir, ayran tüketilebilir. Normal içeceğiniz tam yağlı inek sütünün içerisinde 100 ml de 3 gram protein bulunur yani yalnızca %3 ü proteindir. Bu yüzden protein ilaveli sütleri tercih etmelisiniz. Aynı şekilde piyasada bulunan ayranların protein içeriği %1,5 kadardır; ayranınızı protein ilaveli yoğurtlardan (danone pro+ veya pınar protein) evde kendiniz hazırlamanız daha doğru olacaktır.
Düşük Glisemik İndeksli Diyetlerin Yararları:
- Glisemik indeksi yüksek besinlerle beslenmek kalp ve damar hastalıkları riskini arttırmaktadır; bu hastalıkların hepsi birbirini tetikleyen hastalıklar olduğundan bu tarz bir beslenme vücudu kısır bir döngüye sokar ve kronik hastalıklara davetiye çıkarır.
- Glisemik indeksi düşük gıdalarla beslenmek ise vücuttaki yağ depolarının azalmasına yardımcı olur ve vücut yağının yakılmasını destekler ve böylece kilo vermeyi kolaylaştırır. Bunun yanında doygunluğu arttırır, ağırlık kaybını kolaylaştırır böylece kan, kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürür; kalp hastalıkları riskinin azalmasını sağlar.
- Tatlıya olan düşkünlüğüne/tatlı yeme isteğine engel olur böylece kilo kontrolünü sağlar. İnsülin direncini engeller ve azaltır.
YUKARIDA BELİRTTİĞİMİZ YÜKSEK GLİSEMİK İNDEKSLİ BESİNLER HEDEFİNİZE ULAŞMANIZI ENGELLEYECEK VE ZAMAN ZAMAN İRADENİZİ ZORLAYACAK OLAN BESİNLERDİR; BU BESİNLERE BUDOM AİLESİ OLARAK DİKKAT ETMENİZİ VE BUNLARDAN UZAK DURMANIZI ÖNERİYORUZ…
PROTEİN HESABI:
Besinlerin protein miktarlarından yola çıkarak tün gün kaç gram protein aldığınızı hesaplayarak hareket edebilirsiniz. Eksik protein almamak adına kontrollü gitmek tercihimizdir.
BESİNLER
|
PROTEİN İÇERİĞİ (GRAM)
|
Et suyu (1 su bardağı 200 ml)
|
4 gram
|
Tavuk suyu (1 su bardağı 200 ml)
|
5 gram
|
1 su bardağı süt
|
6 gram
|
1 çay bardağı süt
|
3 gram
|
4 yemek kaşığı yoğurt
|
6 gram
|
2 yemek kaşığı yoğurt
|
3 gram
|
4 yemek kaşığı süzme yoğurt
|
7 gram
|
2 yemek kaşığı süzme yoğurt
|
3,5 gram
|
1 paket/140 gram sek quark
|
12 gram
|
1 su bardağı ayran
|
3 gram
|
1 su bardağı kefir
|
6 gram
|
1 çay bardağı kefir
|
3 gram
|
1 kibrit kutusu beyaz peynir (30 gram)
|
6 gram
|
3 yemek kaşığı lor peyniri
|
5 gram
|
20 gram kaşar peyniri/1 yemek kaşığı rendelenmiş
|
5,4 gram
|
1 kibrit kutusu tulum peyniri (30 gram)
|
6 gram
|
25 gram örgü peyniri
|
6,3 gram
|
25 gram mihaliç peyniri
|
7 gram
|
30 gram çeçil peyniri
|
7,5 gram
|
1 adet yumurta büyüklüğünde köfte
|
6 gram
|
1 küçük boy tavuk baget
|
8 gram
|
1 küçük boy tavuk but (derisiz) 100gr
|
20 gram
|
1 orta boy yumurta
|
6 gram
|
1 adet köfte (30 gram)
|
6 gram
|
Yağsız kırmızı et 1 köfte kadar (30 gram)
|
7 gram
|
2 yemek kaşığı kurubaklagil yemeği
|
5 gram
|
Edineceğiniz bazı mutfak aletleri beslenme / diyet listelerinizi hazırlarken size yardımcı olacaktır.
Mutfak Zamanlayıcısı (Su içmeyi hatırlatmada önemli bir yardımcı)
Katı Meyve Sıkacağı (Özellikle sıvı dönemi)
Elektrikli Izgara (Evde kokusuz, dumansız, yağsız, lezzetli ızgara. Bazı tost makinalarında da bu şekilde pişirebilirsiniz)
TARİFLER:
Humus
Malzemeler:
- 200 gram haşlanmış nohut (haşlanmış ağırlık ile)
- 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
- 1 yemek kaşığı tahin
- 1 adet limon (suyu kullanılacak)
- Tuz ve istenen baharatlar
- Sarımsak eklenebilir
Nasıl Yapılır?
- Nohutlar haşlanır veya haşlanmış nohut konservesi kullanılabilir.
- Çatal veya blender yardımıyla nohutlar püre kıvamına getirilir.
- Diğer malzemeler de üzerine eklenerek iyice karıştırılır.
- Son olarak üzerine zeytinyağı ve baharat ekleyerek yiyebilirsiniz, afiyet olsun!
|
Protein Peynir Topları
Malzemeler:
- 100 gr kaşar peyniri
- Bir tutam dereotu
- 4 yemek kaşığı yulaf ezmesi
- 2 adet yumurta
Peynir Topları Tarifi Yapılışı
- Bir kabın içerisine öncelikle kaşarı rendeleyelim.
- Dereotu yumurta ve yulaf ezmesini de ekleyelim. Sonra bunları karıştıralım.
- Sonra narince ufak toplar haline getirip, tepsinin üzerine koyup, buzlukta 15 20 dk dinlenmeye bırakalım.
- Dolaptan çıkardıktan sonra yağlı kağıt serili fırın tepsisine dizip 180-200 derecede kızarana kadar pişirelim. Afiyet olsun…
|
PROTEİN DONDURMA
MALZEMELER
- 400 gram protein yoğurt
- 100 gram çikolatalı protein tozu
- 1 adet küçük muz
YAPILIŞI:
- Muzu dilimleyin ve geceden dondurucuya atın.
- Yoğurt ile protein tozu iyice karıştırın.
- Dondurucuya atılır, 2 saat sonra çıkartılıp çatal ile karıştırılır.
- Daha sonra muzu ve yoğurt-protein tozunu blendırdan çekin. Afiyet olsun…
|
Proteinli mercimek kek
Malzemeler:
- Yarım su bardağı kırmızı mercimek
- Yarım su bardağı yeşil mercimek
- 2 tane yumurta
- 1 çay bardağı proteinli yoğurt
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 5-6 dal taze nane
- 5-6 dal dereotu (dilediğiniz yeşilliği kullanabilirsiniz.)
- 1 çay bardağı lor peyniri
- 1 tatlı kaşığı çörekotu
- 1 tatlı kaşığı tuz
- 1 paket kabartma tozu
Üstüne:
Yapılışı:
- Mercimekleri 3 su bardağı kaynamış suyla ıslatıp kapağı kapalı bir tencere içinde sabaha kadar bekletiyoruz.
- Sabah mercimekleri bir süzgece alarak yıkıyoruz ve iyice suyunun sarkmasını bekliyoruz.
- Daha sonra rondodan incecik olana kadar geçiriyoruz.
- Yumurtayı bir karıştırma kabında mikserle köpük köpük olana kadar çırpıyoruz.
- Mercimekte dahil tüm malzemeleri ilave edip karıştırıyoruz ve yağlayıp çörek otu serpiştirdiğimiz borcama döküyoruz.
- Üzerine de susam serpiştirip 170 derece fırında yaklaşık 40 dk pişiriyoruz. Afiyet olsun…
|
Brokoli Pizza
Malzemeler
- 300 gram brokoli
- 2 yumurta
- 2 yemek kaşığı tam buğday unu
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı
- Kabartma tozu
- İstediğiniz baharatlar
- 100 gr kaşar peyniri
- Ev yapımı salça (tuz oranı düşük) veya domates sosu
- Baby/çeri/cherry domates
Brokoli Pizza Tarifi Yapılışı
- Brokolileri robottan geçirelim.
- Üzerine zeytinyağı, yumurta, kabartma tozu, tam buğday unu ve baharatları ekleyip tekrar robottan geçirelim.
- Daha sonra yağlı kağıt serilmiş fırın tepsisinin üzerine karışımı yayalım.
- 200 derecede 15-20 dakika pişirelim.
- Çıkardıktan sonra üzerine domates sosunu, kaşar rendesi ve domatesleri ekleyip tekrardan 200 derecede üzeri kızarana kadar pişirelim.
|
Çilekli Smoothie
Malzemeler:
- 1 fincan çilek
- 1 adet muz
- Yarım fincan proteinli yoğurt veya süt
- 3-4 buz küpü
Tüm malzemeleri blendırda pürüzsüz bir hale gelene kadar karıştırın ve servis edin. Bol vitaminli ve lezzetli içeceğiniz hazır!
|
Fit Karnabahar Köftesi
Malzemeler
8-10 adet için;
- 1 orta boy karnabaharın yarısı
- 1 tutam maydanoz
- 1 dal taze soğan (şart değil)
- İsteğe bağlı dereotu da eklenebilir.
- 1 adet yumurta
- 2 tepeleme yemek kaşığı tam buğday unu/yulaf unu
- 1 paket kabartma tozu
- Tuz, pul biber, karabiber, zerdeçal
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
Yapılışı:
- Karnabaharları minik çiçeklere ayırıp 7-8 dk buharda haşlayın.
- Maydanoz, karnabahar ve soğanı dereotuyla birlikte mutfak robotundan geçirin.
- Sonra üzerine diğer malzemeleri ekleyip karıştırın.
- Tavanızı ısıtın ve zeytinyağını ekleyin.
- Elinizle yassı yuvarlaklar yaptığınız köfteleri tavada arkalı önlü pişirin.
|
Şeftalili Smoothie
Malzemeler:
- 1 adet orta büyüklükte şeftali
- 1 çay bardağı proteinli süt
- 30 gr proteinli yoğurt
- Buz küpleri
- Toz tarçın
Doğranmış şeftaliyi, yoğurdu, sütü ve buz küplerini blenderdan geçirin. Üzerine birer tutam tarçın serperek servis edin. Vitamin ve potasyum deposu içeceğinizi yaz günlerinde keyifle tüketin.
|
Lorlu Köz Biber Dolması
Malzemeler:
- 3 adet kırmızı yağ biberi (tost makinesinde pişirilmiş)
- 6 yemek kaşığı yağsız tuzsuz lor peyniri
- 3 minik domates (küp doğranmış)
- Çörekotu, kekik, tuz
Yapılışı:
- Yağ biberi yandan boydan boya kesilir, çekirdeği çıkarılır.
- Tost makinesinde yağlı kağıt arasında pişirilir.
- Doğranmış domates, soğan, biberler ve lor karıştırılır.
- Pişmiş kırmızı biberin içi lor salatası ile doldurulur. Tabağa alınır…
|
BROKOLİ ÇORBASI
MALZEMELER:
- 1 küçük boy soğan
- 1-2 diş sarımsak
- 1 küçük havuç
- 1 kafa brokoli
- 1 küçük patates
- 3-4 su bardağı Tavuk suyu ve et suyu
- Karabiber, tuz
- 1 çay bardağı süt
- 1-2 yemek kaşığı zeytinyağıa
YAPILIŞI:
- Rondodan geçirdiğiniz soğan ve sarımsağı zeytinyağında soteleyin.
- Küp küp doğradığınız patatesi soğan ve dal dal ayırdığınız brokoliyi de ekleyin; 1-2 dakika daha kavurun.
- Tavuk suyu ve et suyunu ekleyin, 1 bardak da sütü (sıcak) ekleyin; tuz karabiber de ekleyin pişirmeye bırakın.
- Kaynamaya başlayınca altını kısıp tencerenin kapağını kapatın 10-15 dk daha kaynatın.
- Ocağı kapatıp pürüzsüz bir kıvam elde edene kadar blendırdan geçirin.
|
Patlıcanlı Fit Pizza
Malzemeler
- 3-4 adet Patlıcan
- 3-4 tatlı kaşığı Zeytinyağı
- 125 ml Domates suyu
- 1 kırmızı biber
- 1 sarı biber
- 1 yeşil biber
- 8 yemek kaşığı rendelenmiş kaşar peynir
- 5-6 adet büyük boy mantar
- İsteğe bağlı Zeytin (8-10 adet çekirdeklerini çıkar ve dilimle)
- Baharatlar tuz, kırmızı biber, pul biber, kara biber
Yapılışı:
- İlk önce patlıcanlar yıkanır soyulur ve dilimlenir.
- Daha sonra zeytin yağı sürülür; fırında hafif kızarana kadar 200 derece pişirilir.
- Patlıcan dilimleri fırından çıktıktan sonra pizza hamuruna döşenir gibi patlıcanların üzerine domates suyu (domates suyuna isteğe bağlı baharatlar eklenir) öyle sürülür ve pizza malzemeleri eklenir.
- En son üzerine kasar peynir eklenir ve fırına sürülür.
- Üzerindeki peynirler eriyince olmuş demektir. Afiyet olsun…
|
SAĞLIKLI ŞEKERSİZ PUDİNG
MALZEMELER:
- 1 adet donmuş muz (en 2-3 saat önceden buzluğa atılmış)
- 2 tatlı kaşığı kakao
- 3-4 yemek kaşığı proteinli yoğurt veya süzme yoğurt
***tüm malzemeleri blendırdan geçiriyoruz ve hazır. Afiyet olsun…
|
Brokoli Köftesi
Malzemeler:
- 500 gr brokoli
- 1 adet soğan
- 1 çay bardağı bulgur
- 1 yumurta
- 3 yemek kaşığı tam buğday unu veya yulaf unu
- 1 çay kaşığı tuz
- 1 çay kaşığı karabiber
- Kırmızı biber ve istenilen diğer baharatlar
Yapılışı:
- Öncelikle brokoliyi güzelce yıkayıp yumuşayıncaya kadar mümkünse buharda haşlıyoruz.
- Daha sonra brokoliyi bir kaba alıp eziyoruz ve 1 çay bardağı bulguru ekleyip kapağı kapatıp bulgurun şişmesini bekliyoruz (10 dk kadar)
- Daha sonra yumurta, un ve baharatları ekleyip köfte gibi yoğuruyoruz.
- Köfte şeklini verdikten sonra fırına verip 180 derecede 20-25 dk pişiriyoruz.
|
Şekersiz Hindistan Cevizi Topları
Malzemeler
- 1 su bardağı hindistan cevizi tozu
- 2 yemek kaşığı labne peyniri
- 1 yemek kaşığı bal
- 1 adet limon kabuğu rendesi
Nasıl Yapılır?
- Tüm malzemeleri bir kapta karıştırıyoruz.
- Elimizle yuvarlak şekil veriyoruz ve sunuma hazır. Afiyet olsun.
|
BUDOM Ekibi olarak obezite veya şeker ameliyatı geçirmiş hastalarımızın her zaman yanındayız. Muayenehanemizde görev yapmakta olan diyetisyenimiz beslenmenizi takip edecek, rutin kontrollerinizi hekiminiz Op. Dr. Ersun TOPAL ile beraber yürüteceksiniz. Yurtdışı ve şehir dışından (Bursa dışından) gelerek operasyonlarını geçiren hastalarımız için; online diyetisyenlik, skype görüşmesi, telefon danışmanlığı vb. hizmetlerimiz kliniğimizde mevcuttur.
Bursa Diyabet ve Obezite Merkezi (BUDOM)
Genel Cerrahi Uzmanı
Op. Doktor Ersun TOPAL
Beslenme Uzmanı ve Fitoterapi Özge DOĞU