için arama sonuçları :
Bursa Diyabet ve Obezite Cerrahisi Kliniği
ŞEKER HASTALIĞI NEDİR?
Diabetes mellitus (Diabetes: Yunanca "idrara geçen" ve Latince mellis = tatlı ya da bal), çoğu zaman yalnızca Tip 2 Diyabet olarak adlandırı ve "temel sebebi" Pankreasta yapılan İnsülin hormonunun salgılanmasında "eksikliğine" bağlı olarak kan glukoz (kan şekeri ) seviyesinin aşırı derecede yükselmesiyle (hiperglisemi) sonuçlanan METABOLİK HASTALIK yani bir bozukluktur.
ŞEKER HASTALIĞI'nın ( DİYABETES MELLİTUS ) SEBEPLERİ nelerdir?
Şeker Hastalığı, genellikle kalıtımsal ( aileden geçebilen ) ve çevresel ( ilaçlar, yiyecekler, enfeksiyonlar ) etkenlerin birleşimi ile oluşur.
Tüm diyabet vakalarının yaklaşık %1-5’ini yalnızca tek bir gendeki tek bir mutasyon (değişim) sonucu oluşmuş (tek bir genden kaynaklanan) hastalar oluşturur (örneğin, Gençlerde görülen erişkin tipi diyabette (MODY).
VUCUDUMUZA GİREN ŞEKER NASIL KANIMIZA KARIŞIR?
Vücutta kan şekerinin düzenlenmesi pek çok kimyasal madde ve hormonun karmaşık etkileşimi sonucunda sağlanır.
Şeker metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynayan hormonlardan en önemlisi pankreasın beta hücrelerinden salgılanan "insülin" hormonudur.
Diabetes Mellitus dediğimiz hastalık yada insülin salgılanmasındaki yetersizlik ya da insülinin etkisindeki bir bozukluk sonucunda ortaya çıkan "yüksek kan şekerinin" yol açtığı birkaç grup hastalığı tanımlamak için kullanılan “ŞEKER HASTALIĞI” terimi ortak bir terimdir.
ŞEKER HASTALIĞININ ( Tİ2 DİYABET ) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Şeker Hastalığının belirtileri, genellikle şekerin yüksek olduğu zamanlarda hissedilen belirtilerden oluşur.Şeker Hastalarında genellikle görülen belirtiler;
-Susuzluk hissi
-Halsizlik, durgunluk
-Sık idrara çıkma (özellikle gece idrara çıkma)
-Baş dönmesi
Ve kan şekeri çok çok yükseldiğinde ŞEKER KOMASI denilen durum görülebilir.
Şeker hastalığı ( diyabetes mellitus ) tek bir hastalık DEĞİLDİR. TÜM VUCUTTA (GÖZ, KALP, DAMAR, BEYİN DAMAR, BÖBREK, BACAK DAMARLARI VE SİNİRLER) oluşturduğu komplikasyonlarla birlikte "SENDROM" yani bir-hastalıklar bütünü-olduğu unutulmamalıdır. Kan şekerinin kontrolsüz yükseldiği durumların sonucu olarak etkilediği organların hastalıklarının bulgu yada şikayetleri de Şeker Hastalığı şikayetleri ile beraber görülebilmektedir.
ŞEKER HASTALIĞI ( TİP2 DİYABET ) KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?
1- KOMA ( KAN ŞEKERİ ÇOK YÜKSELMESİ KOMASI )
2- KALP DAMARLARININ HASTALIKLARI ( tıkanıklığı, KORONER ARTER HASTALIĞI)
3- ORGAN DAMARLARININ yada KOL BACAK DAMARLARININ HASTALIKLARI ( tıkanıklıkları )
4-BÖBREK BOZUKLUKLARI (BÖBREK YETMEZLİĞİ)
5-KATARAKT (GÖZ LENSİN BOZULMASI)
6-GÖZ DAMARLARININ BOZUKLUKLARI ( KÖRLÜK görme kaybı )
7-ENFEKSİYONLARA ARTMIŞ DUYARLILIK
8-YARALARIN GEÇ İYİLEŞMESİ
9-ŞEKER HASTALIĞI MEVCUT GEBELERDE ÖLÜ YADA DÜŞÜK DOĞUM
ŞEKER HASTALIĞI ( DİYABETES MELLİTUS ) TANISI NASIL KONUR?
Şeker Hastalığı (TİP2 Diyabet) tekrarlayan yada kalıcı hiperglisemi yani " kan şekeri düzeyinde yükseklik" ile karakterizedir.
Tüm Dünyada Şeker Hastalığı Teşhisi aşağıdaki kriterlere göre yapılır;
1-Açlık kan şekeri-yani plazma glukoz-seviyesinin 126 mg/dL (7,0 mmol/l) yada daha yüksek olması
2-Oral glukoz tolerans testi (OGTT) sırasında ağızdan 75 g’lık glukoz yüklemesini takip eden iki saat sonunda plazma glukozu değerinin 200 mg/dL (11,1 mmol/l) ya da üzerinde olması
3-Hastanın hiperglisemi belirtileri göstermesi ve rastgele ölçülen plazma glukoz ( kan şekeri düzeyi ) seviyesinin 200 mg/dL (11,1 mmol/l) üzerinde olması
4-A1C ≥ % 6,5
Yukarıda belirtilen tetkiklerden herhangi birinde pozitif sonuç, yada belirgin bir kan şeker yüksekliği yoksa, başka bir gün tekrar yapılmasıyla doğrulanmalıdır.
Pek çok hekim hem ölçülmesinin kolay olması ve oral glukoz torans testiyle karşılaştırıldığında çok kısa sürece sonuç verdiği için sadece “açlık kan şekerini” ölçmeyi tercih eder. ANCAK “AÇLIK KAN ŞEKERİ DÜZEYİNİN” NORMAL OLMASI HEM HEKİMİ HEM HASTAYI YANILTABİLECEĞİ UNUTULMAMALIDIR!!
VE MUTLAKA TOKLUK KAN ŞEKERİ DEĞERLERİ DE ÖLÇÜLMELİDİR.
Şu an yürürlükte olan Tip2 Diyabet tanımına göre açlık kan şekeri değerinin “iki FARKLI ÖLÇÜMDE 126 mg/dL (7,0 mmol/l) değerinden yüksek olması” durumunda ŞEKER HASTALIĞI teşhisi konur.
“GİZLİ ŞEKER” NEDİR? (GLUKOZ TOLERANS BOZUKLUĞU) NE DEMEKTİR?
Açlık kan şekeri değeri 100 ile 125 mg/dL (6,1 ile 7,0 mmol/l) arasında olan hastalardaki durum “bozulmuş açlık glukozu” olarak tanımlanır.
Ağızdan 75 g glukoz yüklemesini takip eden 2 saatin sonunda kan şekeri değerleri 200 mg/dL’yi geçmeyen ancak 140 mg/dL üzerinde bir değere sahip olan hastaların ise “glukoz toleranslarının bozulduğu” kabul edilir.
Bozulmuş açlık glukozu veya bozulmuş glukoz toleransı “gizli şeker” olarak da isimlendirilmektedir.
Bu iki “prediyabetik” (diyabet öncesi) durumun ikisi de ama özellikle bozuk glukoz toleransı, hem diyabet oluşumu hem de çeşitli kardiyovasküler hastalıkların oluşması için ana risk faktörüdür.
HBA1C yada yeni adı ile sadece “A1C” NEDİR? NE İŞE YARAR?
Şeker Hastaların kanındaki aşırı yüksek glukozun alyuvarlarda (kırmızı kan hücrelerinde) bulunan hemoglobine ( HbA1c ) %6 yada daha fazla oranda geri dönüşümsüz olarak bağlanması (bu hemoglobine “glikozillenmiş hemoglobin” adı verilir ve HbA1c ile gösterilir). A1C değerinin %6dan yüksek olması pek çok laboratuvar tarafından normal dışı bir durum olarak değerlendirilir.
Alyuvarların (kırmızı kan hücrelerinin) ortalama yaşam süreleri 120 gün olduğu için bu değerin ölçülmesi "geriye dönük üç aylık" ortalama kan glukoz değerlerinin tahmin edilmesi için kullanılır yani HBA1C İLE ŞEKER HASTANIN GEÇMİŞ 90GÜN SÜRESİNCE KAN ŞEKER KONTROLÜNÜN NE DERECEDE İYİ YADA KÖTÜ OLDUĞUNU GÖSTERİR.
A1C değeri ile ortalama kan glukoz seviyesi arasında pozitif bir orantı vardır. Başka bir deyişle, kan şekeri yükseldikçe glikozillenen hemoglobin miktarı da o oranda fazla olacaktır.
Tüm doktorlar, kan glukoz düzeylerinin haftalar ve aylar içerisindeki değişimini takip etmekte ve TİP2 DİYABET teşhisinin başlangıcında bu testin yapılmasını isteyebilir.
TİP2 diyabet hastalarında A1C değerinin İDEALİ %7’den düşük olmasıdır ve bu düzeyde olduğunda “iyi bir glisemik kontrolün göstergesi” olarak kabul edilmektedir.
(Pek çok hasta için, Uluslararası Diyabet Federasyonu “The International Diabetes Federation” ve Amerikan Endokrinoloji Enstitüsü “ADA yani AMERICAN DIABETES ASS” %6½’tan, ve Amerikan Diyabet Birliği ise %7’den düşük değerleri önermektedirler).
HBA1C DÜZEYİ İLE ŞEKER HASTALIĞI ARASINDAKİ BAĞLANTI NEDİR ?
HbA1c değeri %6 ve daha düşük olan tip2 diyabet hastalarında retinopati ve diyabetik nöropati de dahil olmak üzere diyabetin pek çok komplikasyonunun oluşma sıklığı anlamlı olarak azdır. Bu da bize kan şeker düzeyi kontrolü ne kadar iyi ise " komplikasyonların gelişme ihtimalinin o kadar az" olduğunu gösteren en önemli delildir.
Op. Dr. Ersun TOPAL
0545 629 29 48
